logo

Grensoverschrijdend gedrag. Kun jij jezelf zijn?

Lees blog

Grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer blijft een belangrijk en nodig onderwerp in gesprekken over bedrijfsculturen en hoe we met elkaar omgaan op het werk. De vraag of iemand helemaal zichzelf kan zijn op de werkvloer is ingewikkeld en hangt sterk af van de onderlinge relaties en de geschreven- én ongeschreven regels die we vaak volgen. Deze complexiteit wordt ook vaak versterkt door verschillende perspectieven en verwachtingen die mensen hebben, gebaseerd op hun achtergrond en persoonlijke ervaringen, wat leidt tot diverse interpretaties van gewenst gedrag en ongewenst gedrag op de werkplek.

Zijn wie je bent in relatie tot de ander.

Ideaal gezien zou iedereen zichzelf moeten kunnen zijn op het werk, zonder bang te zijn voor discriminatie, buitensluiting of seksueel grensoverschrijdende situaties. Maar vaak is de realiteit heel anders. De ongeschreven regels en verwachtingen spelen een grote rol in hoe we met elkaar omgaan op de werkvloer. Wat we van elkaar verwachten, zoals respectvol gedrag en professionaliteit, zien we vaak als de norm.

Dit bepaalt hoe we met elkaar omgaan. Maar deze regels zijn niet altijd duidelijk of worden niet altijd even eerlijk toegepast, wat kan leiden tot grensoverschrijdende situaties. Deze situatie kan nog ingewikkelder worden als er sprake is van ongepaste avances of suggestieve opmerkingen, die vaak ‘’subtiel’’ zijn, maar door de ontvanger als oncomfortabel of bedreigend worden ervaren.

Machtsmisbruik op de werkvloer.

Op de werkvloer kan machtsmisbruik snel leiden tot grensoverschrijdend gedrag. Personen in machtsposities misbruiken soms hun status, wat resulteert in subtiele, of ernstige vormen van intimidatie zoals ongewenste seksuele avances of manipulatieve beïnvloeding. Dit wordt vaak niet adequaat aangepakt vanwege onduidelijke richtlijnen of een bedrijfscultuur die dit soort gedrag negeert of zelfs onbewust aanmoedigt.

De gevolgen voor de slachtoffers zijn aanzienlijk, variërend van een zich niet comfortabel voelen en angstig zijn tot verlies van werk of carrièrekansen. Slachtoffers spreken zich vaak ook niet uit, uit angst voor represailles, zoals benadeling of verlies van werk, wat het probleem alleen maar verder versterkt. Bovendien kan de ongelijkheid in macht ook leiden tot een gebrek aan steun van collega's, die vaak ook vrezen voor negatieve consequenties als zij het slachtoffer bijstaan.

Sociaal wenselijke lagen en de norm.

De normen op de werkvloer zijn een dunne lijn tussen professioneel blijven en jezelf kunnen zijn. Medewerkers vogelen vaak uit wat geaccepteerd is en wat niet. Dit leidt tot het inhouden van je ware zelf of het aanpassen van je gedrag om te voldoen aan wat anderen van je verwachten. Dit levert een bepaalde druk op en kan zorgen dat je niet helemaal jezelf kunt zijn, waardoor niet iedereen zich op zijn gemak voelt om open te zijn. Dit dilemma wordt versterkt door een cultuur waarin men vaak moet kiezen tussen het melden van bijvoorbeeld ongepast gedrag en het risico lopen op pesterijen of buitensluitingen op de werkvloer of professionele nadelen, vooral in kleine teams of hechte werkomgevingen.

Grensoverschrijdend gedrag: incidentie en uitdagingen.

Grensoverschrijdend gedrag kan van alles zijn: van uitsluitingen en vervelende opmerkingen tot intimidatie en misbruik. Hoe vaak dit gebeurt, kan heel erg verschillen per plek waar je werkt, de bedrijfscultuur en zelfs per team. Onderzoeken laten zien dat veel mensen hier tijdens hun werk mee te maken krijgen, maar het is moeilijk om precieze cijfers te geven omdat niet alles wordt gemeld en mensen dus opmerkelijk genoeg verschillend denken over wat grensoverschrijdend gedrag is.

Dit is vooral problematisch als het gaat over seksueel grensoverschrijdend gedrag, dat vaak verhuld blijft door schaamte of de angst voor negatieve gevolgen na het melden ervan. De impact van het onder het tapijt vegen, is helaas velen malen groter.

Bespreekbaar maken en aanpakken.

Het is enorm belangrijk om grensoverschrijdend gedrag bespreekbaar te maken om een veilige en fijne werkplek te creëren. Dit betekent dat er veilige en duidelijke manieren moeten zijn om je verhaal te kunnen doen, een cultuur waarin mensen zich gesteund voelen, en duidelijke regels over waar de grenzen liggen en hoe er met deze situaties en klachten wordt omgegaan. Trainingen en informatie zijn hierbij cruciaal; iedereen moet snappen wat niet oké is en wat je kunt doen als iets dergelijks gebeurt, maar ook wat de consequenties zijn voor diegene die grenzen overschrijden. Alleen binnen kaders ontstaat er ruimte voor veiligheid.

Dit geldt vooral voor het aanpakken van seksueel grensoverschrijdend gedrag, waarbij veilige, toegankelijke meldingsprocedures en ondersteuning cruciaal zijn om een cultuur van veiligheid en respect te bevorderen op de werkvloer.

Onzekerheid over grenzen.

Veel mensen weten niet precies wat grensoverschrijdend gedrag is. Dit laat zien dat er een gebrek is aan duidelijke regels of dat deze regels in ieder geval niet consequent worden nageleefd, wat een veilige werkplek in de weg staat. Dat mensen zelf op zoek gaan naar wat wel en niet mag, laat zien hoe belangrijk het is voor organisaties om hier helder over te zijn. Dit is bijzonder relevant voor seksueel grensoverschrijdend gedrag, waar de grenzen vaak onduidelijk zijn en het bewustzijn en begrip van wat acceptabel is en wat niet verhoogd moeten worden.

Grensoverschrijdend gedrag en House of Inner self.

Heb je te maken gehad met grensoverschrijdend gedrag en wil je hierover praten? Het kan ontzettend moeilijk zijn om deze ervaringen alleen te dragen. Bij House of Inner self begrijpen we hoe belangrijk het is om een veilige en ondersteunende omgeving te hebben waar je vrij kunt spreken en gehoord wordt. Wij staan klaar om je hierbij te helpen.

Neem hier contact met ons op, en laten we beginnen aan het herstellen van jouw grenzen.

Deel: