Grenzen aangeven en nee zeggen na seksueel geweld

Verlies van controle

Verlies van controle na seksueel geweld is als een diepe wond die niet alleen het lichaam maar ook de psyche treft. Het voelt alsof je het roer van je eigen leven kwijt bent. Dit kan ervoor zorgen dat je gaat twijfelen aan jezelf en je afvraagt of je nog wel in staat bent om je eigen grenzen te stellen en deze te bewaken. Je bent bang dat je niet sterk genoeg bent om jezelf te beschermen. Dat gevoel van niet meer aan het stuur staan, is zwaar en het kost tijd om dat vertrouwen weer op te bouwen.

Diepgewortelde schuld en schaamte

Slachtoffers van seksueel geweld en seksueel misbruik, worstelen vaak met gevoelens van schuld en schaamte dat het voelt alsof ze vastzitten. Ze vinden het lastig om te zeggen waar hun grenzen liggen omdat ze bang zijn voor wat anderen denken of omdat ze die pijnlijke momenten niet opnieuw willen beleven. Het is alsof je jezelf stilhoudt, omdat je vreest voor de reacties die zullen komen als je voor jezelf opkomt. En die stilte, het niet kunnen of durven spreken, weegt soms net zo zwaar als het seksueel geweld of seksueel misbruik zelf.

Culturele en persoonlijke conditionering

In de samenleving waarin we leven, wordt ons vaak geleerd om te doen wat er van ons verwacht wordt, om anderen tevreden te stellen en om conflicten uit de weg te gaan. Als je seksueel geweld of seksueel misbruik hebt meegemaakt, kan die druk je het gevoel geven dat je niet voor jezelf mag opkomen. Het wordt dan moeilijk om duidelijk te maken wat je wel en niet wilt, omdat je bang bent om tegen de stroom in te gaan. Je eigen stem vinden in zo’n situatie is lastig, maar ook ontzettend belangrijk. Het is niet alleen essentieel maar ook jouw recht om je grenzen aan te geven.

Overlevingsmechanismen

Na een heftige gebeurtenis zoals seksueel trauma, hebben mensen soms reacties die voor anderen onverwacht kunnen zijn. Er zijn mensen die zich volledig afkeren van seksuele gevoelens en verlangens, alsof ze een knop hebben omgezet naar 'uit'. Ze voelen zich dan afgesneden, onbereikbaar. Je ‘nee’ wordt rigide.
Anderen lijken juist alle grenzen te laten varen en zoeken bewust de randjes op, zelfs wanneer dat gevaarlijk kan zijn. Het lijkt wel of ze de voordeur niet alleen ontgrendelen, maar hem ook open laten staan. Je ‘ja’ wordt grenzeloos. Beide gedragingen zijn pogingen om ergens vat op te krijgen na seksueel trauma. Het is cruciaal om te erkennen dat dit persoonlijke overlevingsstrategieën zijn.

Frigiditeit en de Rode loper

Frigiditeit en uitrollen van de rode loper zijn twee uitersten die vaak voorkomen bij slachtoffers van seksueel geweld en seksueel misbruik, ieder met hun eigen set van dilemma's.

Frigiditeit

Frigiditeit is een muur die je opbouwt na seksueel trauma. Het is alsof je de deur naar je seksuele gevoelens op slot doet en de sleutel weggooit, in de hoop jezelf te beschermen tegen nog meer leed. Maar die muur kan ook zorgen dat je je afgesneden voelt, niet alleen van anderen, maar ook van een stukje van jezelf. Dit kan behoorlijk in de weg zitten als je probeert te herstellen en weer op te bouwen, vooral als het aankomt op relaties en intimiteit met anderen. Het is een manier om te overleven, maar het houd je ook tegen om weer voluit te leven.

De Rode loper

Na seksueel geweld of seksueel misbruik kunnen slachtoffers gedrag vertonen dat hen kwetsbaar maakt voor soortgelijke situaties. Ook wel omschreven als ‘de rode loper'. Dit gedrag is een teken dat de innerlijke grenzen en verdedigingsmechanismen beschadigd zijn. Het gaat om een zoektocht naar controle en zelfregie die verloren is gegaan met het seksueel geweld of het seksueel misbruik. Dit kan resulteren in het aantrekken van situaties die het originele trauma echoën. Het herstellen van deze grenzen is essentieel in het herstelproces.

Het belang van de juiste hulp

Na een ervaring met seksueel geweld of seksueel misbruik kunnen slachtoffers zich vervreemd voelen van hun eigen lichaam en psyche. Het voelt alsof hun gevoelens en handelingen niet van henzelf zijn. Seksueel trauma raakt niet alleen iemands seksualiteit, maar ontregelt ook hun innerlijk gevoel van zelf. Je gaat een leven leiden dat niet van jou is. Dingen voelen die niet van jou zijn. Je bent je eigen authenticiteit kwijtgeraakt.

Het herstellen van deze grenzen is moeilijk, maar haalbaar, en vraagt om een bewuste inspanning om eigen behoeften en grenzen te begrijpen. De juiste hulp is daarin een grote steun. Een goede therapeut die begrijpt wat je doormaakt, biedt een veilige omgeving om je ervaringen te verwerken, je grenzen opnieuw te vinden en gezonde manieren te leren om met het seksueel trauma om te gaan.

Om je weer eigenaar te voelen van je lichaam en geest.

Leven in jouw authenticiteit

Het herstellen van gezonde grenzen na seksueel geweld is uitdagend, maar het is zeker mogelijk. Bij House of inner self kunnen slachtoffers van seksueel geweld en seksueel misbruik begeleiding vinden en hulp in het herstel na seksueel trauma. Naar een leven in hun eigen authenticiteit, een leven in hun seksualiteit en gezonde intimiteit.